Friday, July 20, 2007

BOKABULARYO

5. Palihug hatagi ko sa Ininggles sa mosunod nga mga pung nga Cebuano.

1. BUHILAMAN = (NOUN) CIVILIZATION

2. NATAPARAN = SITTING BESIDE

3. LAPALAP = (NOUN) SOLE OF THE FOOT

4. TNAGKUGO = (NOUN) NAPE OF NECK , CERVIX

5. KALALIM = DEEPLY

6. KASILINGANAN = NEIGHBOR

7. BALANGAY = (NOUN) BARRIO SUBURB

8. PAKIGBISOG =

9. PANINGKAMOT = (NOUN) EFFORT , ENDEAVOR

10. TINGUSBAWAN =
4. Unsa imong tan-aw, nganong nakasabot ug kamaong mosulti og Cebuano ang mga lalawigan gawas sa Sugbo.

Sa akong pag tan-aw ana ay kung ngano na kamao ang taga laing lalawigan na musulti sa Cebuano, kay pareha sa akong nasulayan na katong una na mong pagari sa Cebu ay una maglisud gyud ka na musabot nila pero pipila ra ka mga buwan o tuig dali ra man sad ka makakaton sa ilahang panultihon kay base sa akong nasulayan ay dali ra gyud sabton, dali ra isulti, makalingaw pa gyud ka ug naa gyud siyay characteristic na wala sa uban ug akong nabantayan na kasagaran gyud sa mga sulti kung imo siyang ibalhin sa bisaya ay musamot siya na mumubo mao siguro na kung ngano dali ra ang laing kanasuran na makakaton ug maakahibaw sa Cebuano na panultihon ug ang mga Cebuano na katawhan ay mga boutan ug maalagaron pa gyud sa ilahang mga turita na muabot diri sa Sugbo.

Com 26

3. Angay pa bang ipadayon ang kampanya paghimo sa Cebuano nga National Language?Ngano?Nganong dili?

Nganong dili gyud, kinahanglan gyud na ipadayon gihapon nato ang kumpanya na ang cebuano language para sa atong nasud. kay base sa giingon sa among sir na katu kunong sauna atuong ideklara o pagpilian na kung unsa ang atong national language dahan daw na niadto na mga cebuano na niadto compara sa mga tagalog na katawhan pero wala na ko kahibalo kung unsa ang nahitabo ato ug karon ay ang ilanhang pasya ay tagalog gyud ang atong gamitong national language. Sana kung nakitaan pa na naapay paglaum na ma ilisdan ang atong national language ay kinahanglan na magpadayon ta sa atong kampanya pero kung sa ako-ang obserbasyon ay murag na malabo pa sa suka na mailisdan pa to parang akong na nabati na ay tagalog na gyud ang atong mahimong national language hangtod sa hangtod.

Thursday, July 19, 2007

COM 26

2. Unsay imong ta-aw sa lista ni Pigapetta sa pipila ka mga pung sa mga Sugbuanon nga iyang nadunggan niadtong 1521?

Sa akong pagtan-aw sa mga lista ni Pigapetta sa pipila ka mga pung sa mga sugbuanon nga iyang nadunggan niadtong 1521 ay halos ang kasagaran ay layo raman sa atong panultihon karon ug ang mga pagsuwat sa mga salita, hinuon makaingon ta na daghan na gyud ang nagbag-o karon kaysa atong sauna ug dili man sad nato siya masisi kung ing-ato ang iyang pagsuwat sa mga pipila ka mga pung kay basin dili sad siya naka eskwela atong panahuna magpasalamat nalang man gani ta na nahimo pa gyud niyang makasuwat nga mga pung. Pipila sa iyang mga pung ay makaingon ko na layo ra karon sa atong panultihoon karon pero dili man sad nako giingon na halos katong tanan walay kapareha sa sulti na ko karon, naa sad uban na dili nako mahimong masabtan kung wala pato gi balhin sa atng panultihon karon. Pero akong nabantayan na pila sa atong mga sulti ay gikan gyud sa iyaha naa lang tay gamay na giusab sa mga pipila ka pung ug salamat sad sa uban nahimo pagyud na nisamot na nilambo ang atong panultihon karon ug ang mga ubang tao na bisag dili taga diri sa atu-a ay nahimo nilang gigamit ang atong sulti, ug ang nakaninidot lang ay ang atong mga panultihon ay daghana ang nakahibaw nag pasabot ni na anng atong nasud ay anghinayhiany na nilambo sa kadugayang panahon.

COM 26

1. Makaayo ba o Makadaot ba sa nasud ang pagpamugos sa pipila ka Sugbuanon pag-awit nsa Lupang Hinirang sa ilang kaugalingon?

TUBAG: Para nako makadaot na pugson nato ang ubang kanasuran na ilang awiton ang "Lupang Hinirang" sa ilahang kaugalingon na pinulongan. Kay kitang tanan nagkahiusa na daan sa pagkanta sa Lupang Hinirang sa tagalog na pinulongan. Kung ang Lupang Hinirang ay awiton nato sa laing-laing na pinulongan para nako kini ay nagpasabot na kita ay wa mag-kahiusa sama sa usa ka nasud.
Pagbasa nako sa Lupang Hinirang nga gibalhin sa binisaya ay ang una na kong nabantayan ay murag naglisod na nuon ko og pagayo kay una nalibog ko kung unsa-on to pagkanta kay akong nabati ay nabag-uhan gyud ko sa kanta. Ang ika duha ay dili ko sigurado na kung dali bani siya makat-unan para sa tanan kay kasagaran man gyud natong tanan ay naanad na ta na kantahon ang Lupang Hinirang sa tagalog na awit. Dili man sad na dili ko ganahan ang Lupang Hinirang ay dili nato mahibawan ang version ani sa atong pinulungan pero nga lang ay naanad mand gyud ta na ang Lupang Hinirang ay awiton sa tagalog ug wala nay lain. Maayo nalang ana na bisag sa atong pambansang awit ay kitang tanan nagkahiusa.

Saturday, July 7, 2007

CEBUANO UG AKO

PAGUNANG TUNG-TONG

Ang akong dili makalimtan na kaagi sa bisaya na sulti, ay pagkatong kinaunhang pagtungtong namo diri sa Cebu, kay lisod gyud kaayo na makig istorya sa tawo kung dili ka makasabot sa iyaha, pero siya nakasabot sa imuha.

Katong pagka grade six nako mao tung panahon na niari mi sa Cebu. Diri na nako gitiwas ang akong pag-iskwela, makaingon gyud ko na didto gyud ko nalisdan pagayo kay dili pa man ko makasabot ug binisaya na sulti asta samutan pa gyud na wa ps gyud ko kasuway na makadungog na sulti. Pagkakita naku sa akong kauban sa eskwalahan dili kaayo ko na nalipay "mao na sad ni lagi" murag bag ang akong nabati katong panahuna ay mura 'kog gikan sa laing planeta na klaro kaayo sa akong pagsulti na dili gyud ko taga diri, pero swerte man sad ko kay nakuyog ko sa mga buotan na mga taw, kay sila maninguha gyud na mosulti ug tagalog aron lang magkasinabtanay me.

Bisan naglisud ko atong panahuna sa kadugayan na ganahan na lang ko sa ilaha. Sugod ato nahimo gyud ko na agresibo na pagkatao kay nisulti ko sa akong kaugalingon na kinahanglan na gyud naku makat-on ug bisaya, karon ang akong nakat-unan kay kamao naman ko gamay magbinisaya nindot sad diay na makabalo ka sa ilahang sulti kay mao mani ang paagi aron makasabot ka ug mahibaw-an nimo ang ilahang kalambigitan sa lugar.

UGMA SA CEBUANO

KALAMBUON UG KAUSWAGON

Ako naay dako na pag-tuo na ang kaugmaon sa cebuano lannguage ay musamot na mulambo ug mutinaw pa gyud pagayo. Ang mga bisaya ay hangtud karon sila ay aktibo gihapon na mugamit ng bisaya kaya imposeble kaayo na mamatay ang kanilang panultihon. dili mani pareha sa uban na ang mga bisaya ay dali na makalimot sa ilahang kaugolingong panultihon. Kabalo ko na dili gyud na sila makalimot sa ilang isugdan mas lalo man gani nilang panggaon. karon kung ato ni basihan ang tanan-tanan ay mga 90% pa sa mga bisaya ang aktibo na mugamit sa ilahang kaugalingong panultihon ug kani ay klarao man sad sa ilaha na ila gyud na pinanga ang bisaya language mao na ang nakanindot sa ilaha o sa atua.Ang kalambuon sa usa ka panultihon ay pirmeng nakasalig sa mga dakbayan ani kung kining ilahang panultihon ay atibo ba nilang kipang gamit nangandoy ko na ang mga bisaya ay musamot pagayud ang ilang paglambo ug mahi usab na malambuon. Kung ang sugbo ay mahimong malambuon ang dakbayan usab sa sugbo ay malipayong mulambo usab.

Friday, July 6, 2007

AKONG NGAN

TINUDANAY
Mao kini ang akong gipangan sa akong blogger kay ang akong tuyo ani ay mangulekta ko ug magbuhat ako sa akong kaugalingong article base sa mga panghitabo diri sa atong nasud.Tinudanay nagpasabot na mahimong tinuod ang tananng na mahimong ibutang sa akong sud sa akong blogger.Mga panghitabo sa sugbo pagandam na gyud mo kay naa nako, ako ay maninguha na makahibalo gyud sa mga kalihukan sa atong sugbo. Ang kining akong mga buluhaton ay dili gyud simple ra na magsuwat kini ay kinahanglan na base gayud sa tinuod na og sakto gayud na mga detalye, waday mahimong gisaligan og ang tanan ay mahimong patas para sad sa tanan.

Mahimo sad na kini ay parang gamay na kinahanglan na mahibaw-an sa uban o importante sa tanang mahimong dakbayan.Aron sad dili na ta mahimong walay nahibaw-an sa atong nasud kinahanglan na makabalo gayud kita kung unsa man 'tong nahitabo sa una,kay kini baya dako kaayo maitabang aron sa pagkabaton nato sa atong kaugalingon.Ang akong tuyo ani ay matabangan ang atong ubang kaigsuonan sama ra sad na usa ka cebuano na siya ay kinahanglan na makaila sa iyang kaugalingon, kung asa gyud ni nagsugod ug hangtod karon panahuna aron dali para sa matagusa kanato na pangaon ang atong ka sugbuan.